Nu staan ze daar, op 1.000 meter afstand. Slapen met de ramen dicht.

Het verhaal van mevrouw Lies Zondag, uit Veendam. Na 10 jaar (!) strijd staan de turbines er. Op 1.000 meter van haar huis. Geen inspraak, klagen helpt niet. ‘Blijf kritisch’,  is haar oproep. Mensen hopen dat het mee zal vallen, maar het valt niet mee.

En onze wethouder wil ze nog steeds op een afstand plaatsen van 400 meter …

Met dank aan Charles den Tex voor deze bijdrage.

Afbeelding: Lies Zondag

Onderstaand de ongewijzigde tekst.

Windturbines op 1000 meter

Lies Zondag woont in Veendam, Groningen. Zij is daar ook gemeenteraadslid. Sinds bekend werd dat er in de omgeving een windturbinepark zou worden gebouwd, heeft zij zich ingezet om inspraak te bewerkstelligen voor de omwonenden. Jarenlang was zij voorzitter van de stichting Platform Tegenwind N33 en later de koepelvereniging Tegenwind Veenkoloniën. Tien jaar lang heeft zij geprobeerd om steun te vinden voor haar kritische kijk op de energietransitie. In die tien jaar heeft zij met Platform Tegenwind alle paden bewandeld die de burger ter beschikking staan om inspraak te krijgen.

Sinds juli 2020 staan ze er.

‘Op 1000 meter afstand van mijn woning staan nu vier windturbines van 200 meter hoog. Een van de weinige zaken die we hebben bereikt is dat de minimale afstand tot de bewoonde wereld iets groter is geworden. Ze staan nu ongeveer 200 meter verder weg dan oorspronkelijk mocht.’

Eind november 2020 zijn de turbines daadwerkelijk in gebruik genomen en draaien ze continue. Tot die tijd was het proefdraaien en testen.

‘Visueel vind ik het vreselijk, de omgeving is voorgoed veranderd. En het geluid? Ik heb geluk, maar mijn man heeft meer last van het geluid dan ik. Slapen met een raam open is er niet meer bij.’

Klagen helpt niet

Bij geluidsoverlast kan worden geklaagd bij de ODG (Omgevingsdienst Groningen).

‘Maar dat helpt niet,’ zegt Lies. ‘Ze komen niet eens meten. En dat zeggen ze ook. Als we buiten last hebben krijgen we het advies binnen te gaan zitten en als we binnen last hebben komen ze ook niet. Alles is volgens de normen gebouwd, zeggen ze, dus ze hoeven niet te meten. Je bent vogelvrij.’

Inspraak is er niet, alleen voorlichting

Vanaf het moment dat het beleid is geformuleerd zou er mogelijkheden moeten zijn voor inspraak van de burgers.

‘In het geval van de energietransitie is dat niet zo. Het beleid is geformuleerd, er is zelfs vastgelegd welke middelen daarvoor moeten worden ingezet – zonnepanelen en windturbines – en daarin is geen inspraak meer. Het enige wat de overheid doet is voorlichting geven en dat noemen ze dan inspraak. In Veendam heeft de gemeente zelfs tegen de concept RES gestemd omdat wij zelf wilden invullen met welke middelen we de transitie wilden vormgeven. Dat was niet de bedoeling, de windturbines mochten niet ter discussie worden gesteld.’

Kritisch blijven

Bij Lies Zondag heeft het vertrouwen in de overheid een flinke deuk opgelopen. De overheid heeft een verantwoordelijkheid om de burger te beschermen tegen schadelijke invloeden, en dat is niet gebeurd.

‘Maar ik ben in die 10 jaar wel veel mensen tegengekomen die het met me eens zijn dat we kritisch moeten blijven op de manier waarop de energietransitie wordt ingevuld. Op deze manier wordt het hele land vol gezet met windmolens en zonnepanelen. In het begin werd ik vaak neergezet als iemand die overdrijft, maar al mijn voorspellingen zijn uitgekomen. Nu ze er staan, schrikken anderen er ook van. Dat is een deel van het probleem, het grote beeld ontbreekt en veel mensen denken dat het wel zal meevallen. Maar het valt niet mee. En als ze er eenmaal staan is het te laat. We moeten mensen blijven oproepen om zich in te zetten, zodat het beleid nog kan worden bijgestuurd.’