Schokkend. Een pijnlijk relaas over hoe het gaat met die turbines.

Charles den Tex is inwoner van Bronckhorst, en volgt de plannen over de voorgenomen turbines in Bronckhorst op de voet. Om nu eens precies te weten hoe het zit, is den Tex op zoek gegaan naar echte ervaringsdeskundigen. Bewoners die het zelf meegemaakt hebben, zo’n turbine in de buurt. Het eerlijke verhaal.
Den Tex: ‘Het is niet eenvoudig om mensen te pakken te krijgen. Ze hebben veel meegemaakt en krijgen veel op zich af. Ze willen hun leven weer op orde krijgen. Rust. En ze willen zeker niet als hysterische relzoekers worden neergezet‘.

Weggeblazen door windturbines

Claus aan de Wiel is vijftig jaar oud, hij is buschauffeur, en hij was gemeenteraadslid voor GroenLinks. Van meet af aan heeft ook hij zich verzet tegen de komst van een windpark in het buitengebied. Tevergeefs, hij kreeg 5 windturbines van 200 meter hoog op 500 meter afstand van zijn huis. Windpark Spui in de gemeente Hoeksche Waard werd in maart 2019 opgeleverd en vanaf de eerste dag dat de turbines aan gingen, was het afgelopen met de rust.

‘Er zijn 6 van de 12 gezinnen aan de dijk verhuisd door de komst van de windturbines,’ zegt Aan de Wiel. ‘Klimaatbeleidsvluchtelingen, dat zijn we.’ Sommigen waren al vertrokken voordat de bouw begon. Anderen, zoals hijzelf, hebben gewacht in de hoop dat het uiteindelijk mee zou vallen. De ontwikkelaar had ze verzekerd dat ze de allerbeste techniek zouden gebruiken.

‘De Rolls Royces onder de windturbines, zeiden ze. Dat leek prachtig. Tot ze gingen proefdraaien. Elke keer als een wiek langs de mast gaat, hoor je het. Hoe harder ze draaien, hoe harder het geluid.’

Dag en nacht overlast

‘Ik werd op den duur zeven keer per nacht wakker en kon nauwelijks nog slapen. Drie en een half uur slaap per nacht is niet genoeg om effectief te kunnen blijven functioneren. ’s Ochtends vroeg moet ik weer op de bus zitten. Het was niet vol te houden.’

Bij windkracht 5 of meer produceren de turbines tot 82 decibel geluid op de gevel. Het maximum dat ze mogen produceren is 41 decibel, maar de meting is een jaargemiddelde.

‘Dus als de molen een dag stil staat en de dag daarna lekker draait en 82 decibel produceert, is het gemiddelde over twee dagen 41 decibel en blijft alles dus binnen de norm. Het zijn gewoon berekeningen die ze achter een bureau opstellen, terwijl jij binnen de TV harder moet zetten. Want zoveel herrie is dat.’

Nachtgeluid

Overdag wordt het geluid nog enigszins gemaskeerd door andere omgevingsgeluiden. Bomengeruis, trekkers die langsrijden, ander verkeer, er is altijd wel iets aan de gang.

‘Ik woonde in het buitengebied van de Hoeksche Waard,’ zegt Aan de Wiel. ‘Daar wordt het ’s nachts stil en dan hoor je de turbines erger dan overdag. En het gaat maar door.’ In de nacht klinken geluiden harder en reiken ze verder door het wegvallen van de overige omgevingsgeluiden.

Geen buitenleven

‘Ons hele buitenleven was verziekt,’ zegt Aan de Wiel. Zelfs het ophangen van de was in de tuin werd een kwelling. Alleen aan de voorkant van het huis, aan de straat, konden we nog zijn omdat daar het huis als een soort geluidswal tussen ons en de windturbines stond.’

Aan de Wiel heeft geklaagd over de geluidsoverlast en kreeg een specialist van een akoestisch bureau aan de deur. Die kwam met een advies om de woning verder te isoleren tegen geluid, driedubbel glas, 12 centimeter isolatie onder het dak, kierafdichting, suskasten en noem maar op.

‘Hartstikke mooi. Kosten 30.000 euro waarvan je de helft vergoed krijgt als je geluk hebt. Dan kan je nog steeds niet buiten zitten en ben je dus veroordeeld tot ‘bunkerburger’.’

Geen resultaat

Aan de Wiel heeft anderhalf jaar lang geprobeerd met het energiepark te overleggen, maar het leidde tot niets. Er wordt heel veel geld betaald aan degene die zijn land ter beschikking stelt voor de plaatsing van windturbines.

‘Vijftigduizend euro per turbine per jaar en dat 15 jaar lang. Met 5 turbines heb je het over 3 miljoen. Voor compensatie van omwonenden hadden ze een potje van vijftigduizend euro totaal. Dat slaat nergens op.’

Verhuisd

Uiteindelijk was er voor Claus aan de Wiel geen andere oplossing om zijn huis te verkopen en ergens anders heen te gaan.

‘Dat ging niet zonder slag of stoot en ik heb er ook wel een veer op moeten laten,’ zegt hij. ‘Maar het is gelukt. Ik heb rust en ik slaap weer.’

Het Windpark Spui, de gemeente Hoekse Waard en de provincie hebben hem niet kunnen helpen. In het rapport van het RIVM (Kennisbericht Geluid van Windturbines, 2015) staat dat 9 tot 10% van de omwonenden ernstige hinder zal ondervinden van de turbines.

‘De politiek accepteert dat gewoon.’

Bij GroenLinks werd hij gepasseerd voor een volgende termijn; zijn inhoudelijke verzet tegen het windpark werd in de Haagse kringen (provincie Zuid-Holland) ‘niet gewaardeerd’…