Inspreektekst Actiecomite (commissievergadering 15 oktober 2020)

Op veler verzoek onderstaand de inspreektekst van ons comite.

Inspreektekst Commissievergadering 15 okt            Hengelo, 15 oktober 2020

Geachte commissieleden, beste aanwezigen, en volgers via internet.

Mijn naam is Herman Koster, ruim 5 jaar woonachtig in het buitengebied van Hengelo. Aangesloten bij Actiecomité Op en Um ’t Hengels Zand. Namens dit Actiecomité ben ik inspreker.

Straks geeft u al dan niet goedkeuring aan het procesmodel voor de energietransitie Bronckhorst. De volgende stap in het plaatsen van mega turbines in ons landschap en onze leefomgeving. Er is terecht veel commotie en emotie onder de inwoners. Dan gaat het niet om de energietransitie, klimaat en duurzaamheid. Neen, het gaat om giga turbines. Industriële objecten die voor ‘op zee’ gemaakt zijn, en op zee horen.

We hebben het procesmodel laten analyseren door ervaren projectleiders, en duurzaamheidsspecialisten. En een schriftelijke reactie gegeven aan de wethouder.

Het is overigens pijnlijk om vast te moeten stellen dat onze eerdere suggesties stelselmatig niet opgenomen worden in de planvorming. Daar is vast een goede reden voor…

Wij verzoeken u NIET in te stemmen met het procesmodel zoals dit nu voorligt. Met als belangrijkste bezwaren, we hebben dit allemaal ook al eerder benoemd, even puntsgewijs.

1. De berekeningen in de Energiemix hebben we door laten rekenen. Er wordt straks ca. 5 keer meer opgewekt dan noodzakelijk voor eigen gebruik. Alleen de component ‘Zon’ levert al meer op dan de totale energievraag van Bronckhorst. Mega turbines zijn helemaal niet nodig!
2. De planologische inpasbaarheid van mega turbines in relatie tot een onverantwoorde en absurde afstandsnorm van 400 meter tot woningen is nog steeds niet bekeken.  Zegt de wethouder. Dat is niet zo wonderlijk. Turbineparken passen hier namelijk niet. Als je kamelen leuke dieren vindt, koop je er toch ook niet ineens twaalf? Je gaat toch eerst kijken of je die dieren wel ergens op je erf kwijt kunt?
3. Hoewel er links en rechts gesprekken gevoerd worden, is er nog steeds geen openheid over de voorgenomen locaties van de turbineparken. Er heerst grote onzekerheid en angst bij bewoners, er is nu een zestal actiecomités actief. Men is doodsbang.
4. ‘Draagvlak’ wordt niet van tevoren gedefinieerd. ‘70% of meer  van de omwonenden (binnen een straal van 3 kilometer) staat er positief tegenover’  is een gangbare definitie. Het gaat dan om ‘omwonenden’. Over ‘draagvlak’ gesproken: ons actiecomité krijgt dagelijks berichten van boze en wanhopige inwoners van Bronckhorst. Er is geen enkel draagvlak voor mega turbines.

Het begrip ‘draagvlak’ wordt nu vermeden. Door de wethouder, en ook door de baas van de RES Achterhoek. Er wordt nu gesproken over  een ‘positieve onderstroom …’. Die is er ook niet.

• Er wordt niet voorzien in een Bewoners Effect Rapportage (BER). Noch in een visualisatie van het turbinepark in de omgeving. Deze punten dienen opgenomen te worden. Als er al een visualisatie gemaakt wordt (bv. de animaties van de RES Achterhoek), dan zien we vier lieve windmolens van 30 meter hoog aan de rand van een dorpje staan. Dit is pure misleiding.
• ‘50% financiële participatie door omwonenden’ wordt niet van tevoren gespecificeerd. (Eén rijke inwoner die 50% investeert is dus mogelijk …).
• Er worden expertgroepen en enquêtes genoemd. Maar bovenal: spreek met de omwonenden! Daar wordt nu niet in voorzien.
• In het procesmodel zijn activiteiten parallel gepland, terwijl de uitkomst van de ene activiteit juist richtinggevend is voor de volgende. Het procesvoorstel voldoet volstrekt niet aan de eisen die aan een methodische aanpak gesteld worden.
• Vorig jaar is afgesproken dat de gemeente zich zou richten op ‘laaghangend fruit’. Opwekking door zonnepanelen op daken, en verduurzaming van woningen. De helft van de ondernemers kan geen stroom terug leveren! Maak nu eerst eens echt werk van de terug levering.
• Daarnaast zien we een aantal technologische en maatschappelijke ontwikkelingen.
• Geen turbineparken: de technologie is sterk in beweging. Denk ook aan het Eemshaven-initiatief, windenergie voor heel Nederland. En waterstof als opslagmedium.
• Geen turbineparken. Het klimaatakkoord (2050) kraakt. De ‘Achterhoek in 2030 energieneutraal’ zal heroverwogen moeten worden, klinkt het.
• Geen turbineparken: luisterend naar Wiebes (zulke grote turbines horen op zee), Ollongren (zulke grote turbines horen op zee), Plasterk (kathedralen van de nieuwe religie), Dijkhoff (niet heel Nederland volplempen met windturbines). De landelijke politiek begint in te zien dat mega turbines op land echt een slecht idee is.
• We zien dat alternatieve bronnen zoals kernenergie bespreekbaar worden (meerderheid tweede kamer …). Omdat doorrekening leert dat we het met zon en wind niet gaan redden.
• Er loopt een kort geding in Noord Nederland, op basis van uitspraken van het Europese Hof. Zij geeft aan dat de gezondheidsaspecten meer meegenomen moeten worden. Zeker als het gaat om ultrasoon lage trillingen. Medio oktober wordt de uitspraak verwacht, de kans is reëel dat huidige turbine-projecten stopgezet zullen worden.

Bovenstaand overziend: ga nu geen overhaast, en slecht traject in met die turbines.

Alles overziend:

Het gevoel

Bij velen heerst het gevoel dat de gemeente de Corona-maatregelen misbruikt om de besluitvorming over turbineparken er in sneltreinvaart ‘doorheen te jassen’. In ieder geval is dit nu een ongelukkige periode om op stel en sprong, en ‘online’  het voorgestelde proces uit te voeren.

Schrijnend

In onze gemeente heerst grote onrust. Zeker een zestal ‘buurten’ voelt zich gegijzeld. De bewoners zijn bang voor een turbinepark voor hun deur. Wonen is niet meer fijn, mensen stellen een verbouwing uit. Onrust en angst. Al meer dan een jaar. Er is inmiddels een zestal (of meer) actiecomités actief.

Naast duurzaamheid, hebben we hier ook nog met mensen te maken!

Ons Actiecomité alleen al heeft een achterban van ca. 1.000 tot 1.200 bewoners. Waaronder duurzaamheidsexperts, juristen en (ex) bestuurders. Heel veel mensen geven aan dat hun leven het afgelopen jaar verziekt is door angst voor turbineparken. Er is veel wanhoop en verdriet. En ook woede en verbetenheid. ‘Ze komen er niet, ook al knokken we door tot het Europese Hof’. We zullen zien.

Het vertrouwen

Er is sprake van een groeiend wantrouwen naar de politiek. ‘We worden er ingeluisd’, ‘ze draaien om het echte probleem heen’, ‘ze vertellen steeds algemene verhalen, maar gaan niet in op de echte kwestie’. Dit vertrouwen dient hersteld te worden. Vraag nu eens eerlijk aan de mensen wat ze van mega turbines van 250+ meter vinden. Nee, er wordt gevraagd of men voor duurzaamheid is. Het vanzelfsprekende antwoord ‘Ja’, wordt dan gezien als een ‘Ja’ voor de  turbines. Dit noemen we ‘misleiding’.

Het procesvoorstel zoals het nu voorligt is geen optie. Dit is trechteren naar een ‘gewenste uitkomst’. ‘Uw stem telt’, ‘we luisteren naar u’. Mooie woorden. Maar we doen er niets mee. Dan zullen er turbines komen, onder het mom van samenspraak en participatie. Maar niet heus. Honderden mensen zullen zich druk gemaakt hebben, iedereen wordt er doodziek van. Dan is het een heel naar spelletje, dat gespeeld wordt.

Wij verzoeken u dringend het voorliggend procesvoorstel af te wijzen.

Stop met het traject voor mega turbines in de Achterhoek.

We zijn allemaal voor het klimaat. We zijn allemaal voor duurzaamheid. Waar het hier vooral om gaat zijn de mega turbines. Industriële energiecentrales die op zee thuis horen. Niet hier.

Er wordt veelvuldig gezegd, ook door de wethouder: ‘ja, die turbines, dat gaat pijn doen’. Dit wordt gebruikt als een soort argument om ze wel neer te zetten, gek genoeg.

Over ‘pijn’ gesproken.

We begrijpen dat het voor sommigen pijnlijk zal zijn om de mega turbines uit de plannen te schrappen. Voor sommigen zal het opgeven van de turbine-ambitie inderdaad pijn doen.

In dat geval geen pijn voor de omwonenden, het landschap, de natuur of de recreatie.

Maar pijn voor een enkele bestuurder, die zich vastgebeten heeft in de turbines, zich er hard voor maakt, en zal moeten accepteren dat we het op een andere manier op gaan lossen. Hoe pijnlijk dat ook is. Zonder mega turbines. Die 36 mW uit wind compenseren we op een andere manier.

Ter bemoediging: de pijn van dit verlies, het opgeven van de windturbines, duurt maar even. Snel zullen we zien hoe andere regio’s, net als eerder Friesland, spijt hebben van hun megalomane plannen. We zien het in Neede, Flevoland. De Wieringermeerpolder.

De verantwoordelijke beslissers aldaar worden met de nek aangekeken, beschimpt en veracht door hun eigen inwoners. Met hun mooie praatjes. Bespot door Arjen Lubach.

Zo niet onze moedige bestuurders. Het doet nu even pijn. Maar straks zult u geroemd worden, en als voorbeeld dienen voor velen. Omdat realiteitszin en gezond verstand , uiteindelijk toch gewonnen hebben. Samen met compassie voor de inwoners, oog voor de gezondheid, hart voor de leefbaarheid en de natuur.

Velen zullen het sterk en moedig van u vinden, om een eerder stevig ingezette koers toch te veranderen. Dat is geen gezichtsverlies. Dat is openstaan voor nieuwe inzichten, en geeft blijk van bestuurlijke wijsheid en echt leiderschap.

We hebben hier wel met mensen te maken!

Ons actiecomité komt op voor duurzaamheid, en zeker ook voor de inwoners van Bronckhorst. Voor hun gezondheid, voor de leefbaarheid, voor het landschap en de natuur.

Wij worden nooit moe

Wij stoppen nooit

Wij gaan altijd door

Actiecomité Op en Um ’t Hengels Zand

Bijlage

Berekeningen

De berekeningen in de Energiemix (2018) zijn niet correct. We hebben dit door laten rekenen. Even kort:

• 16.000 woningen = 36% van de energiebehoefte
• 64 % van de energie gaat dus naar industrie en mobiliteit
• Als we het vertalen naar ‘woningen’ moet er dus voor een equivalent van 45.000 woningen opgewekt worden.
• Alleen al de energie uit zon volstaat in de energiemix voor 58.000 woningen. Dit is meer dan genoeg voor geheel Bronckhorst
• Een megaturbine (12 mW) voorziet volgens de leverancier in een equivalent van 16.000 huishoudens. Hiervan worden er 12 voorzien! (Dit is 4 keer meer dan Bronckhorst nodig heeft!)
• Oftewel: Bronckhorst voorziet een opwekking die ruim 5 keer zoveel is als nodig voor eigen gebruik.
• Conclusie: mega turbines zijn helemaal niet nodig!

Planologische inpasbaarheid en RIVM

Er is nog steeds niet gekeken naar de planologische inpasbaarheid van mega turbines, met in acht name van een verantwoorde afstandsnorm tot woningen. Recent onderzoek leert ook nu weer (LUMC) dat ultrasoon lage trillingen tot gezondheidsklachten leidt. RIVM adviseert beter te kijken naar de gezondheidsrisico’s, en dit mee te wegen in de afstandsnorm. Een afstand van 400 meter afstand tot een woning is totaal onverantwoord, en ontwrichtend voor de omwonenden. (2500 meter afstand lijkt redelijk veilig). Wat wordt de afstandsnorm? En zijn de turbines dan nog inpasbaar? Nee, dat zijn ze niet.

Ten overvloede, omdat we dit al langer dan een jaar (moeten) blijven herhalen:

1. Zorg voor een goed rekenmodel. Zoals het er nu naar uitziet, zijn mega turbines niet nodig.
2. Stel VOORAF kaders en normen op, waaraan de locaties van verwoestende en ziekmakende megaturbines moeten voldoen
3. Kijk naar de planologische inpasbaarheid
4. Wijs vervolgens mogelijke locaties aan
5. Stel een informatiemap (digitaal) samen, waarmee u de bewoners informeert over de effecten op omgeving, landschap, gezondheid en leefbaarheid. Deze dient ook een visualisatie (maquette) te bevatten van het turbinepark in de omgeving. Op schaal.
6. Ga met de rechtstreeks betrokkenen in gesprek, en bepaal draagvlak, financiële participatie en dergelijke

Vriendelijke groet, namens Actiecomité Op en Um ’t Hengels Zand,

Afbeelding: pexels